Omdat in Nederland de huizenprijzen torenhoog zijn, kijken steeds meer mensen over de grens. In België zijn de huizen aanzienlijk goedkoper. Los van de grensbewaking tijdens deze coronacrisis: waarmee krijg je te maken als je bij de buren gaat wonen?
Nicole Snoek woont in het Belgische Overpelt, net over de grens bij Valkenswaard. Werken doet ze in Nederland, in Waalwijk om precies te zijn, 90 kilometer verderop. Het dagelijks heen en weer reizen, in deze coronatijd wat minder frequent, heeft ze er graag voor over. ,,Je krijgt in België meer huis voor je geld. In Nederland woonden we in een rijtjeshuis, hier in een vrijstaande woning met een flinke tuin.’’
Snoek is een van de meer dan 20.000 Nederlanders die voor werk tussen Nederland en België pendelen. De reden voor hun verhuizing is vaak dezelfde: aan de andere kant van de grens is het ruimer en goedkoper wonen.
Maar wie naar het buitenland vertrekt, krijgt wel te maken met andere wet- en regelgeving. Waar moet je op letten als je over de grens gaat wonen, maar in Nederland blijft werken? Waar betaal je belasting? Hoe koop je een huis? We zetten een en ander op een rijtje.
“In welk land je een uitkering moet aanvragen, hangt af van je omstandigheden”
VRAAG 1: Hoe zit het met de inkomstenbelasting?
Als je in Nederland werkt maar in België woont, ben je in beide landen belastingplichtig. Je moet dus in twee landen belastingaangifte te doen.
Om dubbele belasting te voorkomen hebben België en Nederland afspraken gemaakt die vastliggen in een belastingverdrag. De looninkomsten worden in werkland Nederland belast, eventuele andere inkomsten en bank- en spaartegoeden (ook Nederlandse) in het woonland. Onroerende zaken in Nederland, zoals een vakantiewoning, worden meestal wel door de Nederlandse belastingdienst belast.
Doe je aangifte als zogeheten ‘kwalificerende buitenlandse belastingplichtige’, dan kun je dezelfde aftrekposten, heffingskortingen en heffingsvrij vermogen krijgen als inwoners van Nederland. Je mag dan bijvoorbeeld de hypotheekrente aftrekken.
Je bent een kwalificerende buitenlands belastingplichtige als je over minimaal 90 procent van je inkomen in Nederland belasting betaalt. Daarnaast moet je een door de Belgische belastingdienst ondertekende inkomensverklaring overleggen. Daarin geef je aan welke inkomsten niet in Nederland worden belast, zoals spaartegoeden. Meer informatie en het benodigde formulier vind je op de website van de Belastingdienst.
Benieuwd naar je persoonlijke situatie? Vul die in op grensinfo.nl. Hier vind je informatie en tips over het doen van aangifte als je in het buitenland woont.
Gezinsbijslag (kinderbijslag, kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag) kun je uit Nederland én het woonland ontvangen
VRAAG 2: En de sociale verzekeringen?
Wie in Nederland werkt, moet in Nederland socialezekerheidspremies betalen. Die houdt de werkgever in op het brutoloon. Daarmee heb je in Nederland recht op onder meer medische zorg, gezinsbijslag, pensioen en uitkeringen bij werkloosheid.
In welk land je een uitkering moet aanvragen, hangt af van je omstandigheden. ,,Word je volledig werkloos, dan moet je een uitkering aanvragen in het woonland. Ben je gedeeltelijk werkloos, dan vraag je een uitkering aan in Nederland’’, vertellen Jeannine Boomker en Kerstin van Hoorn, adviseurs bij GrensInfoPunt Eems Dollard Regio. Nederland kent een tiental grensinfopunten waar burgers gratis terecht kunnen met vragen over wonen, werken en ondernemen aan de andere kant van de grens.
Gezinsbijslag (kinderbijslag, kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag) kun je uit Nederland én het woonland ontvangen. ,,Je kunt echter maar uit één land het volledige bedrag ontvangen. Het andere land betaalt hooguit een aanvulling’’, aldus Boomker.
VRAAG 3: Waar betaal je zorgpremie?
,,Als je in Nederland werkt, moet je je aanmelden bij een Nederlandse zorgverzekeraar’’, legt Kerstin van Hoorn uit. ,,Door Europese regels heb je ook aanspraak op medische zorg in België.’’
Om daarvan gebruik te maken, moet je bij de Nederlandse zorgverzekeraar een S1-document of E106-formulier aanvragen. Hiermee kun je bij een zorgverzekeraar in je woonland aantonen dat je een Nederlandse zorgverzekering hebt. Je hoeft dan geen zorgpremie in je woonland te betalen, maar hebt wel recht op zorg en de vergoeding hiervan.
De zorgverzekeraar in het woonland bepaalt of gezinsleden zijn meeverzekerd en meldt dat aan het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Het CAK int namelijk namens de Nederlandse overheid het eigen risico en regelt het uitbetalen van zorgverleners.
Woon je in België, dan betaal je in 2020 voor ieder meeverzekerd gezinslid van 18 jaar of ouder 86,12 euro per maand.
VRAAG 4: Waarmee moet je rekening houden met het kopen van een huis?
Ook op de Belgische hypotheekmarkt zijn Nederlandse banken niet langer actief, weet makelaar Stephan Bleumer van Van Limpt Makelaardij in Bladel. ,,Dus moet je bij een Belgische bank een hypotheek afsluiten.’’
Volgens Snoek weigeren een aantal Belgische banken een hypotheek als het inkomen in zijn geheel in Nederland wordt verdiend. ,,Onze bank had er gelukkig geen bezwaar tegen, maar we hebben het wel bij vrienden gezien.’’
“Belgen zijn doorgaans wat timide en minder recht voor z’n raap dan Nederlanders”
Ook in België is de overdrachtsbelasting, de zogeheten registratierechten, hoger dan in Nederland. Per 1 januari 2020 bedraagt de overdrachtsbelasting 6 procent; voorheen was dat 7 procent. Daarbovenop komen nog de notariskosten, die variabel zijn.
Volgens makelaar Bleumer doen potentiële kopers in België er goed aan om uit te pluizen wat de bestemming van een woning of perceel is. ,,In het verleden hebben veel Nederlanders zich in de vingers gesneden met het kopen van een huis in landelijk gebied met het plan dat te verbouwen. Dat kon dan vervolgens door de regelgeving niet.’’
VRAAG 5: Hoe integreer je?
België ligt weliswaar vlakbij, toch zijn er de nodige cultuurverschillen. Hoe maak je het inburgeren zo makkelijk mogelijk? Belgen zijn doorgaans wat timide en minder recht voor z’n raap dan Nederlanders, is de ervaring van Nicole Snoek. ,,We hebben het voordeel dat we kinderen hebben, waardoor je makkelijker contact legt met andere ouders. Toen de kinderen naar school gingen, zijn we meteen lid geworden van de oudervereniging. Daardoor zijn we opgenomen in de gemeenschap.’’
